۱- سرمایه‌گذاران خطرپذیر
مدیران خبره ریسک سرمایه‌ها هستند و از نوآورترین و امیدبخش‌ترین شرکت‌ها حمایت مالی و مدیریتی به عمل می‌آورند. این حمایت‌ها از ایده‌های جدیدی است که قادر به تامین مالی از طریق بانک‌ها نیستند و محصولات و خدمات را از طریق مشارکت در مدت زمان ۵ تا ۸ سال به نتیجه می‌رسانند. در واقع زمانی که سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد، سرمایه‌گذار مالک بخشی از سهام شرکت سرمایه‌پذیر می‌شود که عملا تا زمان بلوغ شرکت(۵ تا ۸ سال بعد) غیر قابل نقد کردن است. در عین حال شرکت مبتنی بر فناوری، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بیشتر نیز هست که معمولا هر سال یا هر ۲ سال یکبار بر اساس ارزشگذاری توافق شده اتفاق می‌افتد. لیکن تا زمانی که شرکت اکتساب نشده یا وارد بازار سرمایه عمومی نشده است، نمی توان ارزش دقیقی برای آن تعیین نمود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر از شرکت‌ها در ساده‌ترین حالت ـ کارآفرین با ایده‌ای که بصورت برنامه کسب‌وکار مطرح شده ـ تا شرکتهای مستقل بلوغ‌یافته را حمایت می‌نمایند. حمایت سرمایه‌گذاری خطرپذیر فراتر از سرمایه صِرف است؛ زیرا این سرمایه‌گذاران بطور فعالانه در امور شرکت دخیل می‌شوند وعمدتا یک کرسی هیئت مدیره را در اختیار دارند. موفقیت این شرکت‌ها نیز در گرو همکاری فعالانه VC است. در مورد شرکتهای نوپا برگزاری جلسات روزانه با مدیران شرکت نیز متداول است و به این جهت تعداد سرمایه‌گذاری‌های هر VC محدود می‌باشد.
۲- سرمایه گذاری خطر پذیر (VC)
سرمایه گذاری خطرپذیر (Venture Capital) در طرح های دانش بنیان
موتور محرک پیشرفت های فناورانه، ایده های کاربردی خلاقانه ای است که در ذهن کارآفرینان، مخترعان و مبتکران شکل می گیرد و با پیگیری جدی آنان در قالب کسب و کاری جدید به بار می نشیند و مفهوم کارآفرینی آغاز می گردد. اما اغلب این کارآفرینان، فارغ التحصیلان جوان و خوش فکری هستند که فاقد تجربه در سه عامل اصلی برای موفقیت در بازار رقابتی هستند. این عوامل عبارتند از: ۱- دانش و تجربه مدیریتی ۲- منابع مالی کافی ۳- بازار و مشتری که محصول حاصل از این کارآفرینی را به مصرف برساند. بسیاری از این تلاش ها برای راه اندازی کسب و کار جدید، به دلیل نبود این سه عامل، با شکست مواجه می شود. امروزه کلید حل مشکل در دست سرمایه گذارانی است که با تکیه بر شم فوق العاده خود و با تقبل مخاطرات قابل محاسبه و یا غیر قابل محاسبه، فعالانه با کارآفرینان همراه شده و با هدف کسب سود، نقاط ضعف آنان (تجربه مدیریتی، منابع مالی کافی و بازار) را پوشش می دهند. به این سرمایه گذاران، سرمایه گذاران خطرپذیر می گویند؛ که در کشورهای توسعه یافته به یکی از حلقه های اصلی سیستم ملی نوآوری تبدیل شده است.
بنابراین یکی از روشهای مطلوب حمایت از کارآفرینان، مخترعان، مبتکران و صاحبان ایده، مشارکت در تجاری سازی طرح با صاحبان طرح بوده که ضمن حفظ مالکیت فکری طرح، صاحب طرح نیز در موفقیت یا شکست آن شریک می گردد. در این روش، ضمن حل مشکلات اخذ وام از بانک (وثیقه، باز پرداخت اقساط در زمان معین، سود از پیش تعیین شده، احتمال ایجاد مشکلات خارج از شان یک نخبه مانند زندانی شدن در صورت عدم موفقیت یا شکست طرح کارآفرین و …)، مشکلات و موانع پیشرفت طرح با همکاری و مشارکت شرکا برطرف خواهد شد و در نهایت سرمایه گذار خطرپذیر پس از به نتیجه رسیدن طرح، سهم الشرکه خود را از طریق مکانیسمی به صاحب ایده واگذار می نماید.
ویژگیهای سرمایه گذاری مخاطره پذیر:
– فرآیند سرمایه گذاری در قالب مشارکت مبتنی بر عقود اسلامی می باشد.
– تیم کارآفرین و صندوق، به نسبت سهم الشرکه در سود و زیان حاصل از طرح شریک خواهند بود.
– اولویت سرمایه گذاری با شرکتهای نوپا و با سرمایه اولیه کم می باشد.
– قبل از انجام سرمایه گذاری، استراتژی خروج و حدود زمانی خارج شدن صندوق از طرح مشخص می گردد.
– صندوق در طول دوره سرمایه گذاری به اندازه سهام خود، بر فعالیتهای اجرائی نظارت کامل خواهد داشت.
– صندوق در طول دوره سرمایه گذاری در صورت نیاز مشاوره هایی در زمینه های گوناگون نظیر مباحث مالی، حقوقی، مدیریتی و غیره ارائه می دهد.
– در طول دوره سرمایه گذاری، صندوق به هیچ عنوان دانش فنی طرح را افشا نخواهد نمود.
– طرح مراجعه کننده، با روشهای علمی مورد ارزیابی و امکان سنجی قرار می گیرد.
